Secara
tradisional, Gamat digunakan oleh nenek moyang kita sejak beratus tahun
dahulu untuk membantu mempercepatkan penyembuhan luka selepas bersalin,
sebagai minuman tonik untuk mengembalikan tenaga, dijadikan minyak urut
untuk meredakan sakit sendi dan otot malah turut diaplikasikan pada
gigitan serangga untuk mengurangkan kesakitan dan bengkak. Namun begitu,
terdapat lagi individu yang masih keliru membezakan antara Gamat dan
Timun Laut. Gamat merupakan famili Timun Laut di mana 9 spesies daripada
49 spesies Timun Laut telahpun dikenalpasti di perairan Malaysia.
Menariknya, paling istimewa dan bernilai dari sudut perubatan iaitu “Gamat Emas” adalah dari spesies Stichopus horrens Selenka melalui kajian DNA oleh Kamarul, Ridzwan dan Gires pada tahun 2010 (dahulunya dikenali sebagai Stichopus hermanii).
Gamat
berbentuk silinder dengan leper pada bahagian dorso-ventral, tanpa
tulang belakang dan mempunyai bukaan pada bahagian hadapan dan belakang.
Terdapat beberapa mekanisma pembiakan bagi gamat iaitu secara seksual,
atau aseksual (pembelahan badan) dan autotomi (penyerpihan kulit
badannya).
Prof. Dr. Hj. Ridzwan Hashim (kini Konsultan Gamat Emas Sdn Bhd) telah mempelopori penyelidikan Timun Laut di Malaysia bermula sejak tahun 1980an di Universiti Kebangsaan Malaysia Kampus Sabah dengan kerjasama Ko-Nelayan Sabah dan beberapa agensi berkaitan. Rentetan daripada ini, beberapa kumpulan penyelidik dari universiti tempatan muncul dengan kajian-kajian tentang Gamat dan Timun Laut.
Masih
bertapak teguh, Prof. Dr. Hj. Ridzwan Hashim kini adalah merupakan
penyelidik utama mengenai pembiakan Timun Laut di bawah Geran
TechnoFund, Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI) dan beliau
sedang berkhidmat sebagai Profesor di Jabatan Bioperubatan di Universiti
Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM) Kampus Kuantan Pahang. Sebelum ini
Prof. Dr. Ridzwan juga pernah mengetuai Geran IRPA RMK ke 7 mengenai Timun Laut di perairan Malaysia di bawah Kementerian Sains dan Teknologi (MOSTE).
Selain
daripada itu kepakaran beliau telah digunakan untuk pembikinan
dokumentari mengenai gamat dan timun laut oleh beberapa agensi kerajaan
dan swasta termasuk Filem Negara Malaysia, Jabatan Muzium dan Antikuiti
Malaysia, beberapa program RTM dan TV3. Hampir kesemua akhbar Malaysia
telah memetik atau menulis mengenai kajian Prof. Dr. Ridzwan mengenai
Gamat juga Timun Laut.
Prof. Dr. Ridzwan kini masih aktif membimbing pelajar PhD dan Master
termasuk dari luar negara. Setakat ini beliau telah menghasilkan 4 buah
buku mengenai Timun Laut dan sumber makanan laut.
Hasil penyelidikan beliau dan rakan-rakan mendapati “Gamat Emas” kaya dengan kandungan protein melebihi 44%, 3-5% karbohidrat dan kurang dari 2% lemak kasar. Lebih memberangsangkan “Gamat Emas”
turut mempunyai pelbagai bahan bioaktif yang berkhasiat antaranya asid
amino dan asid lemak perlu, vitamin, mineral dan sebagainya.
“Gamat Emas” sangat berkhasiat untuk membantu penyembuhan luka dalaman dan luaran. Kajian
juga mendapati gamat berupaya membantu mencegah penyakit jantung,
mengurangkan keradangan, penahan sakit, mencegah dan mengawal kencing
manis serta tekanan darah tinggi, mengurangkan sakit sendi, meredakan
ulser dan gastrik serta berpotensi merawat jangkitan kulit. Gamat turut
mengandungi antioksidan semulajadi yang bertindak memberi perlindungan terhadap radikal bebas punca kerosakan dan kemerosotan sel.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan