Sebenarnya saya ingin tulis tentang Trilaksana, tetapi kerana ada
pembaca bangkitkan soal usia agama Buddha, saya terpaksa siarkan tulisan
ini dahulu yang saya petika daripada sebuah laman web agama Buddha
untuk tatapan bersama. (Minta maaf kerana tidak terjemahkan tulisan ini
sepenuhnya).
Kebanyakan antara kita percaya bahawa usia agama Buddha hanya 5,000 tahun. Sedangkan hakikatnya Baginda Buddha tidak pernah berkata begitu. Dalam Tipitaka, sutta yang "diucapkan Buddha" (พระพุทธพจน์) yang mengatakan agama Buddha cuma 5,000 tahun tidak pernah dijumpai, kecuali dalam Attha-Katha. Dalam Attha-Katha yang mengisahkan Sanghayana Kali Pertama ada menyatakan bahawa setelah selesai Sanghayana, "bumi bergegar seolah-olah ingin memberitahu" bahawa Dhamma-vinai (agama Buddha) yang baru sahaja melalui Sanghayana kali ini akan kekal sehingga 5,000 tahun.
Hakikatnya, jangka hayat agama Buddha bergantung pada amalan penganutnya. Jikalau penganutnya beramalan baik, beramalan mulia dan mematuhi Dhamma-vinai, agama Buddha akan berkekalan lama.
พระพุทธศาสนา 5,000 ปี จริงหรือไม่ อันนี้มีคนถามเสมอว่า ที่ว่าพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปี นั้นเป็นความจริงหรือไม่
บางคนเชื่อเอาว่าเป็นเรื่องจริง ว่าพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปี เท่าที่ได้พบ คือพระพุทธเจ้าไม่เคยตรัสเอาไว้ ไม่เคยพบที่เป็นพระพุทธพจน์พุทธศาสนา 5,000 ปีว่า พระพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปี แล้วก็หมด แต่ มีปรากฏในอรรถกถาหลายแห่ง เช่น อรรถกถาทีฆนิกายก็มี ในอรรถกถาวินัยก็มี ตอนที่เล่าเรื่องการทำสังคายนาครั้งที่ 1 เมื่อทำสังคายนาเสร็จแล้ว แผ่นดินไหวปานประหนึ่งจะบอกว่า ศาสนาที่ พระเถระทั้งหลายได้ทำสังคายนาแล้วครั้งนี้จะดำรงอยู่ 5,000 ปี ท่าน โปรดพิจารณาให้ดี และลองนึกถึงคำว่า “แผ่นดินไหวปานประหนึ่งจะบอกว่า” ธรรมวินัยหรือพุทธ ศาสนาที่พระเถระมีพระมหากัสสปเป็นประธานทำสังคายนาแล้วนี้จะดำรงอยู่ได้ 5,000 ปี นี้ก็มี ในอรรถกถาทักขิณาวิภังคสูตร ในมัชฌินิกายก็มี รวมความว่ามีหลายแห่ง แต่ในอรรถกถาเท่านั้น ไม่มีที่เป็นพระพุทธพจน์ที่ตรัสบอกเอาไว้ว่า พุทธศาสนา ศาสนาของเราจะดำรงอยู่ 5,000 ปี
พระพุทธพจน์ที่มีอยู่ก็มีเป็นกลาง ๆ ตอนที่ตรัสกับท่านสุภัททะปัจฉิมสาวก พระสาวกองค์สุดท้ายที่พระพุทธเจ้ายังทรงพระชนม์อยู่ ตอนที่พระพุทธเจ้าจะปรินิพพานว่า “สุภัททะ ถ้าภิกษุทั้งหลายเป็นอยู่โดยชอบ โลกก็จะไม่ว่างจากพระอรหันต์”
ถ้าถือตามพระพุทธพจน์นี้ก็แปลว่า ตราบใดที่ภิกษุทั้งหลายเป็นอยู่โดยชอบ โลกก็จะไม่ว่างจากพระอรหันต์ คือ พุทธศาสนายังดำรงอยู่ได้เรื่อยไป ไม่จำกัดกาลเวลาว่าจะเป็น 5,000 ปี หรือ 50,000 ปี หรือ 500,000 ปี ตราบเท่าที่ภิกษุทั้งหลาย หรือพุทธบริษัทมองในแง่กว้าง ก็คือพุทธบริษัทยังเป็นอยู่โดยชอบ
ที่ว่า.... เป็นอยู่โดยชอบ คือเป็นอยู่ตามอริยมรรคมีองค์ 8 โลกจะไม่ว่างจากพระอรหันต์ เมื่อโลกไม่ว่างจากพระอรหันต์ก็ไม่ต้องห่วง ไม่ต้องกังวลุถึงพระอนาคามี ระสกทาคามี พระโสดาบัน หรือกัลยาณปุถุชน ย่อมจะต้องมีเป็นแน่นอน เพราะมีได้ง่ายกว่ามีพระอรหันต์ เพราะฉะนั้นขอให้ถือตามนัยพระพุทธพจน์จะดีกว่าไปปักใจเชื่อว่า พุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปี แล้วก็จะหมด
เมื่อ พ.ศ. 2500 ได้มีการจัดพิธีฉลอง 25 พุทธศตวรรษขึ้นในประเทศไทย เป็นงานใหญ่พิธีที่สนามหลวงหลายวัน ในครั้งนั้น เมื่อ พ.ศ. 2500 ก็ 50 ปีมาแล้ว ที่ประชุมพระเถระผู้ใหญ่รวมทั้งนักปราชญ์ได้ประชุมกันว่าจะใช้คำอย่างไร จะใช้คำว่า “ ฉลองกึ่งพุทธกาล” หรือ “ฉลอง 25 พุทธศตวรรษ”
ถ้าใช้คำว่าฉลองกึ่งพุทธกาล ก็เป็นการยอมรับความคิดเรื่องพุทธศาสนา 5,000 ปี ว่าเป็นจริง พระเถระในเมืองไทย ตกลงใจว่าให้ใช้ “ฉลอง 25 พุทธศตวรรษ” เป็นการปฏิเสธหรือไม่ยอมรับความคิดที่ว่าพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปียอมรับแต่เพียงว่าบัดนี้พุทธศตวรรษที่ 26 ต้น ๆ จะมีต่อไปเท่าไรก็ไม่ทราบ แล้วแต่ความเป็นอยู่โดยชอบของพุทธบริษัทมีได้แค่ไหน
ในคราวฉลอง 25 พุทธศตวรรษ มีปัญหาขึ้นอีกปัญหาหนึ่งว่าเราจะวงสายสิญจน์รอบสนามหลวงและทำพิธีทำ น้ำมนต์สวดมนต์วงสายสิญจน์หรือไม่ ในที่สุดที่ประชุมตกลงเป็นที่เรียบร้อยว่าจะไม่ทำ ไม่มีการวางสายสิญจน์และจะไม่ทำพิธีแบบนั้น มีการสวดมนต์แต่เป็นการประกาศพุทธแบบพุทธแท้ ๆ ไม่มีไสยศาสตร์เข้ามาเกี่ยวข้อง เพื่อต้องการประกาศพุทธศาสนาที่แท้ให้ชาวโลก ให้พุทธบริษัทในโลกที่มาร่วมประชุมได้เห็นพุทธศาสนาในเมืองไทยเป็นพุทธแท้ ๆ ไม่มีไสยศาสตร์ ไม่มีอะไรมาเจือปน แต่หลังจากฉลอง 25 พุทธศตวรรษมาถึงปัจจุบันนี้เป็นอย่างไรท่านทั้งหลายก็รู้เห็นอยู่ว่าเราได้ ทำอย่างไรต่อมา นี่เป็นเรื่องที่น่าคิด ผมสรุปในประเด็นที่ว่า นักปราชญ์ในเมืองไทยไม่ยอมรับเรื่องพุทธศาสนา 5,000 ปี แต่ยึดถือตามพุทธภาษิตในมหาปรินิพพานสูตรว่า “ ถ้าภิกษุทั้งหลาย หรือพุทธบริษัทเป็นอยู่โดยชอบแล้ว โลกก็จะไม่ว่างจากพระอรหันต์” พุทธศาสนาก็ยังอยู่ตลอดไป
Kebanyakan antara kita percaya bahawa usia agama Buddha hanya 5,000 tahun. Sedangkan hakikatnya Baginda Buddha tidak pernah berkata begitu. Dalam Tipitaka, sutta yang "diucapkan Buddha" (พระพุทธพจน์) yang mengatakan agama Buddha cuma 5,000 tahun tidak pernah dijumpai, kecuali dalam Attha-Katha. Dalam Attha-Katha yang mengisahkan Sanghayana Kali Pertama ada menyatakan bahawa setelah selesai Sanghayana, "bumi bergegar seolah-olah ingin memberitahu" bahawa Dhamma-vinai (agama Buddha) yang baru sahaja melalui Sanghayana kali ini akan kekal sehingga 5,000 tahun.
Hakikatnya, jangka hayat agama Buddha bergantung pada amalan penganutnya. Jikalau penganutnya beramalan baik, beramalan mulia dan mematuhi Dhamma-vinai, agama Buddha akan berkekalan lama.
พระพุทธศาสนา 5,000 ปี จริงหรือไม่ อันนี้มีคนถามเสมอว่า ที่ว่าพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปี นั้นเป็นความจริงหรือไม่
บางคนเชื่อเอาว่าเป็นเรื่องจริง ว่าพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปี เท่าที่ได้พบ คือพระพุทธเจ้าไม่เคยตรัสเอาไว้ ไม่เคยพบที่เป็นพระพุทธพจน์พุทธศาสนา 5,000 ปีว่า พระพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปี แล้วก็หมด แต่ มีปรากฏในอรรถกถาหลายแห่ง เช่น อรรถกถาทีฆนิกายก็มี ในอรรถกถาวินัยก็มี ตอนที่เล่าเรื่องการทำสังคายนาครั้งที่ 1 เมื่อทำสังคายนาเสร็จแล้ว แผ่นดินไหวปานประหนึ่งจะบอกว่า ศาสนาที่ พระเถระทั้งหลายได้ทำสังคายนาแล้วครั้งนี้จะดำรงอยู่ 5,000 ปี ท่าน โปรดพิจารณาให้ดี และลองนึกถึงคำว่า “แผ่นดินไหวปานประหนึ่งจะบอกว่า” ธรรมวินัยหรือพุทธ ศาสนาที่พระเถระมีพระมหากัสสปเป็นประธานทำสังคายนาแล้วนี้จะดำรงอยู่ได้ 5,000 ปี นี้ก็มี ในอรรถกถาทักขิณาวิภังคสูตร ในมัชฌินิกายก็มี รวมความว่ามีหลายแห่ง แต่ในอรรถกถาเท่านั้น ไม่มีที่เป็นพระพุทธพจน์ที่ตรัสบอกเอาไว้ว่า พุทธศาสนา ศาสนาของเราจะดำรงอยู่ 5,000 ปี
พระพุทธพจน์ที่มีอยู่ก็มีเป็นกลาง ๆ ตอนที่ตรัสกับท่านสุภัททะปัจฉิมสาวก พระสาวกองค์สุดท้ายที่พระพุทธเจ้ายังทรงพระชนม์อยู่ ตอนที่พระพุทธเจ้าจะปรินิพพานว่า “สุภัททะ ถ้าภิกษุทั้งหลายเป็นอยู่โดยชอบ โลกก็จะไม่ว่างจากพระอรหันต์”
ถ้าถือตามพระพุทธพจน์นี้ก็แปลว่า ตราบใดที่ภิกษุทั้งหลายเป็นอยู่โดยชอบ โลกก็จะไม่ว่างจากพระอรหันต์ คือ พุทธศาสนายังดำรงอยู่ได้เรื่อยไป ไม่จำกัดกาลเวลาว่าจะเป็น 5,000 ปี หรือ 50,000 ปี หรือ 500,000 ปี ตราบเท่าที่ภิกษุทั้งหลาย หรือพุทธบริษัทมองในแง่กว้าง ก็คือพุทธบริษัทยังเป็นอยู่โดยชอบ
ที่ว่า.... เป็นอยู่โดยชอบ คือเป็นอยู่ตามอริยมรรคมีองค์ 8 โลกจะไม่ว่างจากพระอรหันต์ เมื่อโลกไม่ว่างจากพระอรหันต์ก็ไม่ต้องห่วง ไม่ต้องกังวลุถึงพระอนาคามี ระสกทาคามี พระโสดาบัน หรือกัลยาณปุถุชน ย่อมจะต้องมีเป็นแน่นอน เพราะมีได้ง่ายกว่ามีพระอรหันต์ เพราะฉะนั้นขอให้ถือตามนัยพระพุทธพจน์จะดีกว่าไปปักใจเชื่อว่า พุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปี แล้วก็จะหมด
เมื่อ พ.ศ. 2500 ได้มีการจัดพิธีฉลอง 25 พุทธศตวรรษขึ้นในประเทศไทย เป็นงานใหญ่พิธีที่สนามหลวงหลายวัน ในครั้งนั้น เมื่อ พ.ศ. 2500 ก็ 50 ปีมาแล้ว ที่ประชุมพระเถระผู้ใหญ่รวมทั้งนักปราชญ์ได้ประชุมกันว่าจะใช้คำอย่างไร จะใช้คำว่า “ ฉลองกึ่งพุทธกาล” หรือ “ฉลอง 25 พุทธศตวรรษ”
ถ้าใช้คำว่าฉลองกึ่งพุทธกาล ก็เป็นการยอมรับความคิดเรื่องพุทธศาสนา 5,000 ปี ว่าเป็นจริง พระเถระในเมืองไทย ตกลงใจว่าให้ใช้ “ฉลอง 25 พุทธศตวรรษ” เป็นการปฏิเสธหรือไม่ยอมรับความคิดที่ว่าพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปียอมรับแต่เพียงว่าบัดนี้พุทธศตวรรษที่ 26 ต้น ๆ จะมีต่อไปเท่าไรก็ไม่ทราบ แล้วแต่ความเป็นอยู่โดยชอบของพุทธบริษัทมีได้แค่ไหน
ในคราวฉลอง 25 พุทธศตวรรษ มีปัญหาขึ้นอีกปัญหาหนึ่งว่าเราจะวงสายสิญจน์รอบสนามหลวงและทำพิธีทำ น้ำมนต์สวดมนต์วงสายสิญจน์หรือไม่ ในที่สุดที่ประชุมตกลงเป็นที่เรียบร้อยว่าจะไม่ทำ ไม่มีการวางสายสิญจน์และจะไม่ทำพิธีแบบนั้น มีการสวดมนต์แต่เป็นการประกาศพุทธแบบพุทธแท้ ๆ ไม่มีไสยศาสตร์เข้ามาเกี่ยวข้อง เพื่อต้องการประกาศพุทธศาสนาที่แท้ให้ชาวโลก ให้พุทธบริษัทในโลกที่มาร่วมประชุมได้เห็นพุทธศาสนาในเมืองไทยเป็นพุทธแท้ ๆ ไม่มีไสยศาสตร์ ไม่มีอะไรมาเจือปน แต่หลังจากฉลอง 25 พุทธศตวรรษมาถึงปัจจุบันนี้เป็นอย่างไรท่านทั้งหลายก็รู้เห็นอยู่ว่าเราได้ ทำอย่างไรต่อมา นี่เป็นเรื่องที่น่าคิด ผมสรุปในประเด็นที่ว่า นักปราชญ์ในเมืองไทยไม่ยอมรับเรื่องพุทธศาสนา 5,000 ปี แต่ยึดถือตามพุทธภาษิตในมหาปรินิพพานสูตรว่า “ ถ้าภิกษุทั้งหลาย หรือพุทธบริษัทเป็นอยู่โดยชอบแล้ว โลกก็จะไม่ว่างจากพระอรหันต์” พุทธศาสนาก็ยังอยู่ตลอดไป
Tiada ulasan:
Catat Ulasan